Muntingia calabura L.

วงศ์ TILIACEAE

ชื่ออื่นๆ: ตะขบ (กลาง) ครบฝรั่ง (สุราษฎร์ธานี)

​ไม้ต้นขนาดกลาง สูงถึง 12 เมตร เรือนยอดแผ่กว้างออกคล้ายร่ม ใบเดี่ยว เรียงสลับในแนวระนาบ รูปไข่แคบหรือรูปขอบขนาน ขนาด 6-13 x 2-4 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบเบี้ยว ขอบใบหยัก เส้นใบออกจากโคนใบ 3 เส้น ผิวใบมีขนเหนียว ดอกออกเป็นกลุ่มที่ซอกใบ จำนวน 1-3 ดอก กลีบเลี้ยง 5กลีบ รูปใบหอก ปลายเรียวแหลมเป็นติ่งยาว มีขนยาวนุ่มปกคลุมทั้งสองด้าน กลีบดอกสีขาว 5 กลีบ ปลายมน ไม่มีต่อมที่โคนกลีบ เกสรเพศผู้จำนวนมาก ยอดเกสรเพศเมียมี 5 แฉก ผลกลม ขนาด 1-1.2 เซนติเมตร สีแดงเข้มเมื่อแก่ มีกลีบเลี้ยงติดทน ผลสดฉ่ำน้ำ กินได้ เมล็ดจำนวนมาก ออกดอกตลอดปี

Garuga pinnata Roxb.

วงศ์ BURSERACEAE

ชื่ออื่นๆ: กะตีบ แขกเต้า ค้ำ หวีด ตะคร้ำ (เหนือ) อ้อยน้ำ (จันทบุรี)

​ไม้ต้นผลัดใบ ทนแล้ง สูงได้ถึง 20 เมตร เปลือกต้นแตกเป็นสะเก็ด กิ่งอ่อนและช่อดอกมีขนสั้นนุ่ม ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงเวียนถี่ใกล้ปลายกิ่ง ทั้งใบขนาด 30-50 x 15-20 เซนติเมตร ก้านใบยาว 5-7 เซนติเมตร ใบย่อย 7-13 ใบ เรียงตรงข้ามหรือเยื้องกันเล็กน้อย ใบย่อยคู่ล่างขนาดเล็กกว่าใบย่อยคู่ถัดขึ้นไป รูปไข่หรือรูปรีแกมรูปขอบขนาน ขนาด 3-10 x 2-5 เซนติเมตร ช่อดอกออกที่ปลายกิ่ง แต่ละช่อยาว 7-10 เซนติเมตร ดอกรูปคล้ายถ้วยหรือรูประฆัง สีนวลแกมสีน้ำตาลอ่อน ขนาดประมาณ 7 x 5 เซนติเมตร ผลรูปค่อนข้างกลม ขนาดประมาณ 1 เซนติเมตร ผลแก่สีเหลืองอมน้ำตาล ออกดอกเดือนธันวาคมถึงมีนาคม

Xylocarpus granatum Koenig

วงศ์ MELIACEAE

ชื่ออื่นๆ: กระบูนขาว ตะบูน

​ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง 10-15 เมตร โคนต้นมีพูพอน ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงสลับ ใบย่อยจำนวน 2 คู่ ออกตรงข้าม รูปไข่กลับ ขนาด 4-9 x 1.5-4 เซนติเมตร ปลายมน โคนสอบเรียว ขอบเรียบ แผ่นใบค่อนข้างหนา ดอกสีเหลืองอมเขียวอ่อน มีกลิ่นหอมแรง ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงตามซอกใบ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ รูปไข่แกมรูปสามเหลี่ยม กลีบดอก 4 กลีบ รูปขอบขนาน ขนาด 4.5 x 2-2.5 มิลลิเมตร ดอกบานเต็มที่ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1-1.2 เซนติเมตร สีน้ำตาลแดง ผลเปลือกแข็ง มีร่องตามยาว 4 แนว เมล็ด 4-17 เมล็ด รูปร่างเหลี่ยมโค้งประสานเข้าเป็นรูปทรงกลม

​ออกดอกเดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน และติดผลเดือนมิถุนายนถึงกุมภาพันธ์ พบขึ้นบริเวณโขดหินบนหาดทรายและหาดเลนที่น้ำทะเลท่วมถึง

Lagerstroemia cochinchinensis Gagnep. var. ovalifolia Furtado et Montien

วงศ์ LYTHRACEAE

​ไม้ต้นขนาดเล็ก เปลือกล่อนตลอดลำต้น บางกิ่งมีหนาม ใบเดี่ยว เรียงกึ่งตรงข้าม รูปรีแกมรูปไข่ ขนาด 3-12 x 1.8-6 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลม โคนแหลมถึงกึ่งมน ดอกออกเป็นช่อกระจุกแยกแขนงตามปลายกิ่ง ดอกตูมคล้ายรูปลูกข่าง ขนาด 7-10 x 6-8 มิลลิเมตร ด้านนอกปกคลุมด้วยขนสั้นสีน้ำตาลทองหนาแน่น กลีบเลี้ยงรูปถ้วย ค่อนข้างหนา ปลายหยักเป็น 5 แฉก ปลายเรียวแหลม กลีบดอก 5 กลีบ สีขาวถึงสีม่วงอมชมพู ขนาด 1.5-2 x 1.2-1.5 เซนติเมตร มีก้านกลีบ เกสรเพศผู้จำนวนมาก ผลรูปกึ่งกลมหรือรูปขอบขนานกึ่งรูปกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.7-1.3 เซนติเมตร ผลแห้งแตกเป็น 6 ซีก กลีบเลี้ยงติดทน

​ออกดอกและผลในเดือนกุมภาพันธ์ พบขึ้นอยู่บริเวณที่โล่งได้รับแสงแดดจัด ตามโขดหินในทุ่งหญ้า

Lagerstroemia floribunda Jack

วงศ์ LYTHRACEAE

ชื่ออื่นๆ: กระแบก (สงขลา) ตะแบกไข่ (ราชบุรี ตราด) เปื๋อยด้อง เปื๋อยนา เปื๋อยหางค่าง (เหนือ)

​ไม้ต้น สูง 15-30 เมตร เปลือกเรียบผิวเป็นมัน สีเทาหรือเทาขาว มีรอยแผลเปลือกล่อนตลอดลำต้น ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปใบหอก ขนาด 12-20 x5-8 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนรูปลิ่ม ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่งและที่ปลายกิ่ง ยาว 30-40 เซนติเมตร ก้านช่อดอกและดอกตูมมีขนสีน้ำตาลอ่อนปกคลุม กลีบเลี้ยงรูปถ้วย ด้านนอกมีสันตามยาว 10-12 สัน ปลายกลีบแยกเป็น 5-6 แฉก กลีบดอกสีชมพูอ่อนหรือม่วงอ่อน จำนวน 6 กลีบ เส้นผ่านศูนย์กลางดอกบาน 2.5-3.5 เซนติเมตร ผลแห้ง ทรงรี ขนาด 1.5-2 เซนติเมตร แก่แล้วแตกเป็น 6 ซีก กลีบเลี้ยงติดทน เมล็ดขนาดเล็ก มีปีก

​ออกดอกช่วงเดือนตุลาคม

Solena amplexicaulis (Lam.) Gandhi

วงศ์ CUCURBITACEAE

ชื่ออื่นๆ: บ้งกาเรน (กาญจนบุรี)

​ไม้เถาเลื้อย ผิวลำต้นเกลี้ยง ใบเดี่ยว เรียงสลับ มีรูปร่างหลายแบบ เป็นรูปสามเหลี่ยม รูปหัวลูกศร หรือรูปเงี่ยงใบหอก ขนาด 3-8 x 3-9 เซนติเมตร ปลายแหลมถึงเรียวแหลม ขอบหยักซี่ฟันห่างๆ ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน เส้นใบออกจากโคนใบที่จุดเดียวกัน 5 เส้น ช่อดอกออกตามซอกใบ ดอกรูประฆัง ขนาดเล็ก เป็นดอกแยกเพศอยู่ต่างต้น ใบประดับรูปใบหอก ดอกเพศผู้สีขาว กลีบเลี้ยงปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปลิ่มแคบ กลีบดอกปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปสามเหลี่ยม เกสรเพศผู้ 3 อัน เกสรเพศเมียไม่สมบูรณ์มี 3 แฉก เป็นตุ่ม มีขนปกคลุม ดอกเพศเมียออกเดี่ยว ๆ รังไข่กลม มีจานฐานดอกล้อมรอบ ผลแบบผลมีเนื้อ รูปขอบขนาน สุกสีแดง เมล็ดจำนวนมาก

​ออกดอกเดือนกรกฎาคมถึงกันยายน

Ipomoea obscura (L.) Ker Gawl.

วงศ์ CONVOLVULACEAE

ชื่ออื่นๆ: สะอึก (กลาง)

​ไม้เถา ลำต้นเลื้อยพัน หรือแผ่คลุมดิน ส่วนที่ยังอ่อนมีขน ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่ รูปกลม หรือรูปไต ปลายเรียวแหลม โคนเว้ารูปหัวใจ ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ผิวใบเกลี้ยงหรือมีขนเล็กน้อย ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกที่ซอกใบ กลีบเลี้ยง 5 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน กลีบดอกสีเขียวอ่อน ส่วนโคนเชื่อมกันเป็นรูปกรวย ปลายผายออกกว้าง แยกเป็น 5 แฉกตื้น มีแถบเส้นกลางกลีบสีเข้มกว่าส่วนอื่น ตรงคอของหลอดดอกสีม่วงเข้ม เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 1.5-2.2 เซนติเมตร เกสรเพศผู้ 5 อัน เชื่อมติดกับโคนหลอดดอก จานฐานดอกเป็นวง รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ ผลแบบผลแห้งแตก รูปไข่ ปลายผลมีส่วนของก้านชูยอดเกสรเพศเมียติดอยู่ เมล็ดสีดำ มีขนเล็กน้อย

​ออกดอกเดือนพฤษภาคมถึงกุมภาพันธ์